Σε terra incognita
H αρχοντική Σιάτιστα, το Aσκιο όρος και τα πετρόχτιστα γραφικά χωριά του Δήμου Βοΐου αφηγούνται με καμάρι ιστορίες δόξας, πολιτιστικής κληρονομιάς και άγριας ομορφιάς, αναφερόμενα σε μια άγνωστη στους πολλούς γωνιά της Δυτικής Μακεδονίας.
Best tips
- Στον Αγιο Αχίλλειο στον Πεντάλοφο υπάρχει αγιογραφία άγνωστου Αγίου, που θρηνεί πάνω από τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου
- Η γιορτή του φασολιού στη Σισάνι
- Τα παραδοσιακά έθιμα «Κλαδαριές» και «Μπουμπουσιάρια»
- Η πεζοπορία από το καταφύγιο του Μπούρινου ως την κοιλάδα του Μεσιού νερού
- Στο χωριό Βυθός το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας
- Επισκεφθείτε τα παραδοσιακά οινοποιεία της Σιάτιστας
- Το κουρμπαριστό τέμπλο στον Αγ. Γεώργιο της Εράτυρας, που δουλεύτηκε στο χέρι για 18 χρόνια. Για να αποκτήσει την κούρμπα στο πάνω μέρος θάφτηκε για καιρό μέσα σε κοπριά. Η σπάνια εικόνα του Αγίου Γεωργίου τον δείχνει καθιστό και όχι πάνω σε άλογο.
Τι θα δοκιμάσετε
- Πρόβεια παϊδάκια από «χοντρό» κρέας, τα οποία περνάνε συνήθως τρεις ημέρες παρέα με κρεμμύδια και ένα μείγμα από διάφορα μυρωδικά
- Ζυγούρι με πράσο
- Χοιρινό με αρμιά (λάχανο τουρσί)
- Μανιτάρια σε σούπα και τηγανιτά
- Τουλουμίσιο και το ανεβατό τυρί
- Λιαστό κρασί
- Για επιδόρπιο τα περίφημα σαλιάρια
Αγοράστε
- Εξαιρετικής ποιότητας δερμάτινα
- Φασόλια από το Σισάνι
- Σιατιστινό λιαστό κρασί
- Κάστανα
- Μανιτάρια
- Χειροποίητα ζυμαρικά από την Εράτυρα
Είχε σχεδόν μεσημεριάσει, όταν μετά από 5 ώρες οδήγησης βγήκαμε για της περιηγήσεις μας γύρω από την Σιάτιστα και τα πανέμορφα χωριά του Δήμου Βοΐου. Ριζωμένη στη «γυμνή» πλαγιά του όρους Βέλλια και σε υψόμετρο 900-950 μέτρων, η Σιάτιστα μας υποδέχεται με σεμνότητα και μετά από λίγο μας κερδίζει με την αρχοντιά και τη φιλοξενία της. Βρίσκεται 25 χλμ. δυτικά της Κοζάνης και χωρίζεται σε δύο συνοικίες: Tην πιο παλιά Γεράνεια και τη μεταγενέστερη Χώρα, τις οποίες ενώνει ένας κεντρικός ανηφορικός δρόμος, που συγκεντρώνει και τη ζωή της πόλης. Περίφημα είναι τα επιβλητικά αρχοντικά των γουνεμπόρων του 17ου, 18ου και 19ου αιώνα. Ξεχωρίζουν αυτά της Πούλκως, του Νερατζόπουλου, του Κανατσούλη, του Μανούση, του Πουλκίδη, της κυρά Σανούκως, του Τσιότσιου, του Τζιούρα, του Μαλιόγκα.
Ξεχωριστή είναι η εκκλησία της Αγ. Παρασκευής, που χρονολογείται από το 1677 μ.Χ. με το επίχρυσο ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις ανατρεπτικές αγιογραφίες της καθώς ανάμεσα στους αγίους απεικονίζονται και οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι. Απαραίτητη είναι η επίσκεψη στην Ιστορική Παλαιοντολογική Συλλογή, που στεγάζεται στο νεοκλασικό κτίριο του Τραμπάντζειου Γυμνασίου. Τα εκθέματα από ευρήματα μαμούθ, ρινόκερου και στεγόσαυρου ηλικίας 2.000.000 ετών επιβεβαιώνουν το γεωλογικό πλούτο της περιοχής. Δεν πρέπει να παραλείψει κανείς και την επίσκεψη στο παρακείμενο εκκλησιαστικό Μουσείο, αλλά και στη Μανούσειο Βιβλιοθήκη, που υπάρχει στο Πνευματικό Κέντρο με 22.000 τόμους βιβλίων. Το τουριστικό περίπτερο του δήμου παρέχει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται ο επισκέπτης και διοργανώνει δωρεάν ξεναγήσεις στα σημαντικότερα αξιοθέατα.
Ανακαλύπτοντας τα Μαστοροχώρια
Κινούμενος στις πλαγιές του Βοΐου, το πρώτο χωριό που αξίζει να τραβήξεις το χειρόφρενο είναι η Mόρφη. Πέτρινα σπίτια, καλντερίμια, εκκλησιές και βρύσες χαρακτηρίζουν έναν ήσυχο τόπο. Τυχεροί όσοι αφεθούν στις αφηγήσεις του Προέδρου της τοπικής κοινότητας, κ. Κώστα Σιωμούλη. Περνώντας από το φράγμα του ποταμού Πραμόριτσα (σύντομα θα παράγεται και ρεύμα) ο φιδωτός δρόμος οδηγεί στο ορεινό χωριό Πεντάλοφο, ένα απόκρημνο κεφαλοχώρι στους πρόποδες του Βοΐου, χτισμένο από φημισμένους πετράδες της εποχής. Θεωρείται το ιστορικό, πολιτιστικό και οικονομικό κέντρο της περιοχής του Βοΐου και ένα από τα πιο όμορφα και παραδοσιακά μαστοροχώρια της Ελλάδας. Στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης μέχρι εδώ έφταναν οι επιδρομές των τουρκαλαβανών για να σκορπίσουν την καταστροφή και τελικά να κάψουν το χωριό το 1829.
Στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο ο Πεντάλοφος αποτέλεσε το ορμητήριο του ελληνικού στρατού. Από εδώ πέρασε ο Δαβάκης, ο πρωταγωνιστής του έπους του 1940 και από εδώ ξεκινούσαν οι γυναίκες τις Πίνδου φορτωμένες με πυρομαχικά και στη επιστροφή με τραυματίες. Το παλιό όνομα του χωριού ήταν Ζουπάνι. ¶ριστοι τεχνίτες της πέτρας, κτιστάδες, πελεκητές και καλφάδες, οι κάτοικοί του περιζήτητοι σε όλη την επικράτεια της τότε Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Στο οικοτροφείο του χωριού σπουδάζουν και διαμένουν δωρεάν ελληνόπουλα από την Βόρεια Ήπειρο. Κατηφορίζοντας περνάς από την γλυκύτατη Λούβρη με τον επιβλητικό πέτρινο ναό του Αγ. Αθανασίου στην είσοδο του χωριού για να φτάσεις στο όμορφο Κριμήνι. Μια μικρή αποκάλυψη είναι το πετρόχτιστο και ιδιαίτερα φροντισμένο Ροδοχώρι.
Στη σκιά του Ασκιου όρους
Το χωριό Σισάνι, η γη της Βαλανιδιάς, «ακουμπά» στην εύφορη κοιλάδα που διασχίζει ο ποταμός Μύριχος. Το Σισάνι φημίζεται για τα φασόλια του, που είναι τα νοστιμότερα στην Ελλάδα. Στις παρυφές του χωριού έχουν έρθει στο φως υπολείμματα μεγαλόπρεπου βυζαντινού ναού, της παλαιάς μητρόπολης του Σισανίου, του 11ου αιώνα. Δίπλα βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγίας. Υπάρχουν φανταστικές διαδρομές μέσα στα γύρω βουνά, όπως αυτή του όμορφου ποταμού από τις πήγες έως το φράγμα. Ο ορεινός οικισμός Νάματα φωλιάζει στη μοναδική δασωμένη πλαγιά του Σινιάτσικου, σε ύψος 1.150 μέτρων. Το όρος Μπούρινος φημίζεται για την πυκνόφυτα δάση του από πεύκα, οξιές και γάβρα, όπως επίσης για τα σπάνια αγριολούλουδά του.
Αφήνοντας πίσω τη Σιάτιστα και οδηγώντας για δεκατρία χιλιόμετρα βρίσκεσαι προς την Εράτυρα που κουρνιάζει σε υψόμετρο 800 μέτρων. Χαρακτηριστικό δείγμα Μακεδονίτικης πόλης η Εράτυρα, με την πλατεία της, την εκκλησία του Αγ. Γεωργίου με το μεγάλο καμπαναριό, τα όμορφα παλιά δίπατα σπίτια της σε καθένα από τα οποία υπάρχει και μια λεμονιά και τα άφθονα τρεχούμενα νερά. Στο παρελθόν την ευημερία της η Εράτυρα την οφείλει στη σημαντική αμπελουργική παραγωγή και τα εργαστήρια βυρσοδεψίας. Αξίζει η επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο. Στην επιστροφή προς τη Σιάτιστα περνάς από την Νεάπολη, όπου θα δεις το μνημείο του Νεσάτ Πασά, αλλά και τον εντυπωσιακό εξαγωνικού σχήματος πέτρινο πύργο του Ρολογιού. ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ ΕΔΩ>>https://www.autotriti.gr/touring/news/data/ekdromes/Se-terra-incognita_141864.asp
- Στον Αγιο Αχίλλειο στον Πεντάλοφο υπάρχει αγιογραφία άγνωστου Αγίου, που θρηνεί πάνω από τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου
- Η γιορτή του φασολιού στη Σισάνι
- Τα παραδοσιακά έθιμα «Κλαδαριές» και «Μπουμπουσιάρια»
- Η πεζοπορία από το καταφύγιο του Μπούρινου ως την κοιλάδα του Μεσιού νερού
- Στο χωριό Βυθός το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας
- Επισκεφθείτε τα παραδοσιακά οινοποιεία της Σιάτιστας
- Το κουρμπαριστό τέμπλο στον Αγ. Γεώργιο της Εράτυρας, που δουλεύτηκε στο χέρι για 18 χρόνια. Για να αποκτήσει την κούρμπα στο πάνω μέρος θάφτηκε για καιρό μέσα σε κοπριά. Η σπάνια εικόνα του Αγίου Γεωργίου τον δείχνει καθιστό και όχι πάνω σε άλογο.
Τι θα δοκιμάσετε
- Πρόβεια παϊδάκια από «χοντρό» κρέας, τα οποία περνάνε συνήθως τρεις ημέρες παρέα με κρεμμύδια και ένα μείγμα από διάφορα μυρωδικά
- Ζυγούρι με πράσο
- Χοιρινό με αρμιά (λάχανο τουρσί)
- Μανιτάρια σε σούπα και τηγανιτά
- Τουλουμίσιο και το ανεβατό τυρί
- Λιαστό κρασί
- Για επιδόρπιο τα περίφημα σαλιάρια
Αγοράστε
- Εξαιρετικής ποιότητας δερμάτινα
- Φασόλια από το Σισάνι
- Σιατιστινό λιαστό κρασί
- Κάστανα
- Μανιτάρια
- Χειροποίητα ζυμαρικά από την Εράτυρα
Είχε σχεδόν μεσημεριάσει, όταν μετά από 5 ώρες οδήγησης βγήκαμε για της περιηγήσεις μας γύρω από την Σιάτιστα και τα πανέμορφα χωριά του Δήμου Βοΐου. Ριζωμένη στη «γυμνή» πλαγιά του όρους Βέλλια και σε υψόμετρο 900-950 μέτρων, η Σιάτιστα μας υποδέχεται με σεμνότητα και μετά από λίγο μας κερδίζει με την αρχοντιά και τη φιλοξενία της. Βρίσκεται 25 χλμ. δυτικά της Κοζάνης και χωρίζεται σε δύο συνοικίες: Tην πιο παλιά Γεράνεια και τη μεταγενέστερη Χώρα, τις οποίες ενώνει ένας κεντρικός ανηφορικός δρόμος, που συγκεντρώνει και τη ζωή της πόλης. Περίφημα είναι τα επιβλητικά αρχοντικά των γουνεμπόρων του 17ου, 18ου και 19ου αιώνα. Ξεχωρίζουν αυτά της Πούλκως, του Νερατζόπουλου, του Κανατσούλη, του Μανούση, του Πουλκίδη, της κυρά Σανούκως, του Τσιότσιου, του Τζιούρα, του Μαλιόγκα.
Ξεχωριστή είναι η εκκλησία της Αγ. Παρασκευής, που χρονολογείται από το 1677 μ.Χ. με το επίχρυσο ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις ανατρεπτικές αγιογραφίες της καθώς ανάμεσα στους αγίους απεικονίζονται και οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι. Απαραίτητη είναι η επίσκεψη στην Ιστορική Παλαιοντολογική Συλλογή, που στεγάζεται στο νεοκλασικό κτίριο του Τραμπάντζειου Γυμνασίου. Τα εκθέματα από ευρήματα μαμούθ, ρινόκερου και στεγόσαυρου ηλικίας 2.000.000 ετών επιβεβαιώνουν το γεωλογικό πλούτο της περιοχής. Δεν πρέπει να παραλείψει κανείς και την επίσκεψη στο παρακείμενο εκκλησιαστικό Μουσείο, αλλά και στη Μανούσειο Βιβλιοθήκη, που υπάρχει στο Πνευματικό Κέντρο με 22.000 τόμους βιβλίων. Το τουριστικό περίπτερο του δήμου παρέχει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται ο επισκέπτης και διοργανώνει δωρεάν ξεναγήσεις στα σημαντικότερα αξιοθέατα.
Ανακαλύπτοντας τα Μαστοροχώρια
Κινούμενος στις πλαγιές του Βοΐου, το πρώτο χωριό που αξίζει να τραβήξεις το χειρόφρενο είναι η Mόρφη. Πέτρινα σπίτια, καλντερίμια, εκκλησιές και βρύσες χαρακτηρίζουν έναν ήσυχο τόπο. Τυχεροί όσοι αφεθούν στις αφηγήσεις του Προέδρου της τοπικής κοινότητας, κ. Κώστα Σιωμούλη. Περνώντας από το φράγμα του ποταμού Πραμόριτσα (σύντομα θα παράγεται και ρεύμα) ο φιδωτός δρόμος οδηγεί στο ορεινό χωριό Πεντάλοφο, ένα απόκρημνο κεφαλοχώρι στους πρόποδες του Βοΐου, χτισμένο από φημισμένους πετράδες της εποχής. Θεωρείται το ιστορικό, πολιτιστικό και οικονομικό κέντρο της περιοχής του Βοΐου και ένα από τα πιο όμορφα και παραδοσιακά μαστοροχώρια της Ελλάδας. Στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης μέχρι εδώ έφταναν οι επιδρομές των τουρκαλαβανών για να σκορπίσουν την καταστροφή και τελικά να κάψουν το χωριό το 1829.
Στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο ο Πεντάλοφος αποτέλεσε το ορμητήριο του ελληνικού στρατού. Από εδώ πέρασε ο Δαβάκης, ο πρωταγωνιστής του έπους του 1940 και από εδώ ξεκινούσαν οι γυναίκες τις Πίνδου φορτωμένες με πυρομαχικά και στη επιστροφή με τραυματίες. Το παλιό όνομα του χωριού ήταν Ζουπάνι. ¶ριστοι τεχνίτες της πέτρας, κτιστάδες, πελεκητές και καλφάδες, οι κάτοικοί του περιζήτητοι σε όλη την επικράτεια της τότε Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Στο οικοτροφείο του χωριού σπουδάζουν και διαμένουν δωρεάν ελληνόπουλα από την Βόρεια Ήπειρο. Κατηφορίζοντας περνάς από την γλυκύτατη Λούβρη με τον επιβλητικό πέτρινο ναό του Αγ. Αθανασίου στην είσοδο του χωριού για να φτάσεις στο όμορφο Κριμήνι. Μια μικρή αποκάλυψη είναι το πετρόχτιστο και ιδιαίτερα φροντισμένο Ροδοχώρι.
Στη σκιά του Ασκιου όρους
Το χωριό Σισάνι, η γη της Βαλανιδιάς, «ακουμπά» στην εύφορη κοιλάδα που διασχίζει ο ποταμός Μύριχος. Το Σισάνι φημίζεται για τα φασόλια του, που είναι τα νοστιμότερα στην Ελλάδα. Στις παρυφές του χωριού έχουν έρθει στο φως υπολείμματα μεγαλόπρεπου βυζαντινού ναού, της παλαιάς μητρόπολης του Σισανίου, του 11ου αιώνα. Δίπλα βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγίας. Υπάρχουν φανταστικές διαδρομές μέσα στα γύρω βουνά, όπως αυτή του όμορφου ποταμού από τις πήγες έως το φράγμα. Ο ορεινός οικισμός Νάματα φωλιάζει στη μοναδική δασωμένη πλαγιά του Σινιάτσικου, σε ύψος 1.150 μέτρων. Το όρος Μπούρινος φημίζεται για την πυκνόφυτα δάση του από πεύκα, οξιές και γάβρα, όπως επίσης για τα σπάνια αγριολούλουδά του.
Αφήνοντας πίσω τη Σιάτιστα και οδηγώντας για δεκατρία χιλιόμετρα βρίσκεσαι προς την Εράτυρα που κουρνιάζει σε υψόμετρο 800 μέτρων. Χαρακτηριστικό δείγμα Μακεδονίτικης πόλης η Εράτυρα, με την πλατεία της, την εκκλησία του Αγ. Γεωργίου με το μεγάλο καμπαναριό, τα όμορφα παλιά δίπατα σπίτια της σε καθένα από τα οποία υπάρχει και μια λεμονιά και τα άφθονα τρεχούμενα νερά. Στο παρελθόν την ευημερία της η Εράτυρα την οφείλει στη σημαντική αμπελουργική παραγωγή και τα εργαστήρια βυρσοδεψίας. Αξίζει η επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο. Στην επιστροφή προς τη Σιάτιστα περνάς από την Νεάπολη, όπου θα δεις το μνημείο του Νεσάτ Πασά, αλλά και τον εντυπωσιακό εξαγωνικού σχήματος πέτρινο πύργο του Ρολογιού. ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ ΕΔΩ>>https://www.autotriti.gr/touring/news/data/ekdromes/Se-terra-incognita_141864.asp
Post a Comment