Το νησί της Αφροδίτης και του Έρωτα

Τα Κύθηρα, γνωστά και με την παλαιότερη ενετική ονομασία Τσιρίγο (Cerigo) βρίσκονται στα νότια της Πελοποννήσου κοντά στην Ελαφόνησο και τον κάβο Μαλιά. Κατά τη μυθολογία, το νησί της θεάς Ουράνιας Αφροδίτης και του Έρωτα.

Ο Όμηρος στην Ιλιάδα, αναφέρει τα

Κύθηρα ως «το Νησί» ενώ η θεά Αφροδίτη, ταυτίζεται με αυτό καθώς παίρνει το προσωνύμιο Κυθέρεια. Πολλοί σπουδαίοι συγγραφείς της αρχαιότητας αναφέρονται στο νησί με το όνομα Κύθηρα. Ανάμεσα τους ο Ηρόδοτος, ο Αριστοτέλης που παραδέχεται ότι το νησί λεγόταν Πορφυρούσα αλλά στις μέρες του λεγόταν Κύθηρα και ο Ξενοφώντας στα Ελληνικά που χρησιμοποιεί τον όρο Κυθηρία γη.

Σύμφωνα με τη Θεογονία του Ησίοδου, η Αφροδίτη γεννήθηκε στους αφρούς της θάλασσας των Κυθήρων, όταν έπεσαν σ” αυτήν τα αποκομμένα από τον Κρόνο γεννητικά όργανα του πατέρα του Ουρανού. Τα κύματα παρέσυραν, σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή του μύθου, στη συνεχεία τη θεά, η οποία έφθασε στην Πάφο της Κύπρου, όπου επίσης λατρεύτηκε ως θεά προστάτης του νησιού.

Το μήκος των ακτογραμμών του είναι περίπου 90 χιλιόμετρα. Στο βόρειο άκρο του νησιού βρίσκεται ο φάρος του Μουδαρίου, ο οποίος χτίστηκε το 1857 από τους Άγγλους, ενώ στο λιμάνι του Καψαλίου, στο νότιο τμήμα του νησιού, βρίσκεται ένας φάρος που κατασκευάστηκε το 1853.

Τα Κύθηρα είναι ορεινά, με δύο κύριες οροσειρές, μια στα ανατολικά και μια δυτικά, ανάμεσα στις οποίες υπάρχει ένα ομαλό οροπέδιο. Ποταμοί υπάρχουν κοντά στον Μυλοπόταμο, στον Καραβά και στα Μητάτα, ενώ οι άλλες περιοχές βασίζονται για την ύδρευση στα πηγάδια. Στο Μυλόποταμο υπάρχουν καταρράκτες και το νερό χρησιμοποιείται για να κινεί νερόμυλους, ενώ εκεί είναι το πιο εύφορο τμήμα του νησιού.

Τα Κύθηρα ενώθηκαν με την Ελλάδα στις 28 Μαΐου 1864. Το 1903 σημειώθηκε στα Κύθηρα ισχυρός σεισμός ο οποίος ισοπέδωσε τα Μητάτα, ενώ κτίρια κατάρρευσαν σε όλο το νησί.

Τα Κύθηρα (Χώρα), τα Αρωνιάδικα, τα Καστρισιάνικα, η Κάτω Χώρα και ο Μυλοπόταμος έχουν κηρυχτεί ως παραδοσιακοί οικισμοί. Η Διατήρηση και ανάδειξη της αρχιτεκτονικής, της λειτουργικότητας και της αισθητικής των οικισμών αυτών προωθείται σήμερα από τους τοπικούς φορείς.

Η ομορφότερη και πιο δημοφιλής παραλία του νησιού είναι το Καλαδί. Πρόκειται για μια βοτσαλωτή παραλία με γαλαζοπράσινα πεντακάθαρα νερά που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του νησιού, ακριβώς δίπλα από την Παλαιόπολη. Μελιδόνι, Αγία Πελαγία, Χάλκος αλλά και η παραλία Διακόφτι με τα εξωτικά γαλαζοπράσινα νερά είναι μόνο ένα μικρό δείγμα των όμορφων παραλιών του νησιού.

Τα Αντικύθηρα ή Τσιριγότο (εκ του ενετικού Cerigotto) βρίσκονται στο πέρασμα ανάμεσα στα Κύθηρα και την Κρήτη. Σε αρχαίο ναυάγιο του νησιού βρέθηκε ο Εφηβος των Αντικυθήρων και ο μηχανισμός των Αντικυθήρων, πολύπλοκος μηχανισμός για τη ναυσιπλοΐα, για τον οποίο υπάρχει εκτενής βιβλιογραφία και οι επιστήμονες διεξάγουν έρευνες μέχρι σήμερα. Μάλιστα, υπό την καθοδήγηση της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, γίνεται η μελέτη περίπου 250 ειδών πτηνών που έχουν καταγραφεί στα Αντικύθηρα και στις γύρω νησίδες. Ένα από τα ομορφότερα τοπία του νησιού είναι η Καμαρέλα. Επίσης, ο φάρος της Απολυτάρας ο οποίος βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο του νησιού και χτίστηκε το 1926 αποτελεί ένα εξαίρετο μνημείο της νεότερης αρχιτεκτονικής.

Το νησί φημίζεται για τα λαδοπαξίμαδα, το θυμαρίσιο μέλι, τα τοπικά γλυκά (αμυγδαλωτά, μελούνια, σκαρσελάκια, παστιτσέτα κ.ά.) και τη φατουράδα (λικέρ με κανελογαρίφαλα αλλά και φρούτα).